15 Μαΐου 2019

Οι Γερμανοί Ξανάρχονται... Ένα απόσπασμα - και μια υπενθύμιση






[Τόπος: Αυλή στο σπίτι του Θόδωρου. Ο Θόδωρος παρέα με τρεις φίλους του. Μεσημεράκι.]



ΘΟΔΩΡΟΣ: "Να μωρέ παιδιά... Από νωρίς είχα πάει στον κινηματογράφο να δω ένα έργο... Ύστερα, πήγα στην αγορά να ψωνίσω κάτι. Καθώς γύριζα, επεσα μεσα σε διασταυρούμενα πυρά. Πώς τη σκαπουλάρησα βρε παιδιά, ένας Θεός το ξέρει."

ΦΙΛΟΣ 1 [δεξιών πεποιθήσεων]: "Τίποτα αναρχικοί θα ήταν."

ΦΙΛΟΣ 2 [αριστερών πεποιθήσεων]: "Φασίστες ήτανε."

ΦΙΛΟΣ 3: "Δηλαδή, για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, πιθανότατα ήσαν αναρχικοί. Δεν αποκλείεται όμως να ήσαν και φασίσται."

ΘΟΔΩΡΟΣ: "Μωρέ τι αναρχικοί και φασίστες και κολοκύθια μου λες εμένα. Αλήτες ήτανε. Τραμπούκοι ήτανε. Επαγγελματίες της κουκούλας ήτανε. Αχ μωρέ, να με κάνανε κράτος για 5 ημέρες..."

ΦΙΛΟΣ 3: "Δηλαδή, για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, το ζήτημα δεν είναι ελληνικόν, κύριοι. Εδώ υπάρχουν δύο μεγάλα μπλόκα: Το δυτικόν και το ανατολικόν."

ΘΟΔΩΡΟΣ: "Γιατί ρε να υπάρχουνε δύο; Ε; Όταν τους είχε καθίσει ο Χίτλερ στον σβέρκο, γιατί ήταν όλοι ένα; Και ζήτω η ένδοξη Ρωσία, οι Εγγλέζοι. Και ζήτω η Μεγάλη Βρετανία, οι Ρώσοι. Και βροχή τα δώρα. Ε, λοιπόν, θα το πιστέψετε παιδιά, σας το λέω σοβαρά, πολύ σοβαρά, μα τον σταυρό. Έρχονται στιγμές που λαχταράω - νοσταλγώ την Κατοχή."

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ: "Τι;"

ΘΟΔΩΡΟΣ: "Νοσταλγώ την Κατοχή. Μάλιστα. Καρπαζιά. Κλωτσιά. Σκοτάδι. Φυλακή. Αβιταμίνωση. Εκτέλεση. Αλλά... και ελπίδα. Άντε ρε παιδιά, κουράγιο μαζί, άντε σήμερα φεύγουνε, άντε αύριο φεύγουνε... Ήτανε κάτι τι. Ήμασταν στο σκοτάδι και περιμέναμε το φως. Τώρα είμαστε στο φως και μας τρώει το σκοτάδι. Τι πράγμα είναι τούτο; Έλα Χριστέ μου..." [κάνει τον σταυρό του και απομακρύνεται]








ΦΙΛΟΣ 3: "Και όμως το ζήτημα είναι σαφές, κύριοι. Εδώ υπάρχουν δύο μεγάλα μπλόκα. Το δυτικόν και το..."

ΘΟΔΩΡΟΣ [τον διακόπτει, σκύβει κάτω και μαζεύει ένα κομμάτι ψωμί]: "Τι είναι αυτό εδώ; Ποιος πετάει τα ψωμιά χάμω; Ρε μην πετάτε τα ψωμιά χάμω, μην πετάτε τα ψωμιά χάμω, αυτό μας έλειπε τώρα. [φωνάζει το σκυλί του] Φλοξ, Φλοξ... Nα, Φλοξ, ψωμάκι βρε." [ αφήνει στον Φλοξ το κομμάτι με το ψωμί - ο Φλοξ το μυρίζει, μα δεν το τρώει]

ΦΙΛΟΣ 3: "Άσε, κύριε Θόδωρε. Δεν το τρώει."

ΘΟΔΩΡΟΣ: "Δεν το τρώει;"

ΦΙΛΟΣ 3: "Όχι. Μόνο κόκαλα τρώει."

ΘΟΔΩΡΟΣ [με εντυπωσιασμένο ύφος]: "Μπράβο, Φλοξ... Μπράβο... Καλομαθημένοι είμαστε βλέπω. Τι να σε κάνω, φουκαρά μου, επρεπε να σε είχα στην Κατοχή, να σε έκανα γιουβετσάδα, θα σου 'λεγα εγώ. Χε, χε, χε." [γελάνε]

[Από το παράθυρο ξεπροβάλλει η γυναίκα του ΦΙΛΟΥ 1]

ΓΥΝΑΙΚΑ: "Λευτέρη!"

ΦΙΛΟΣ 1: "Τι τρέχει;"

ΓΥΝΑΙΚΑ: "Για τρέξε να φέρεις καμία ντομάτα. Θα μείνουμε νηστικοί. Γιατί τα παϊδάκια που μου 'φερες μου φαίνονται λίγο σκληρά."

ΦΙΛΟΣ 1: "Καλά, θα πάω."

ΘΟΔΩΡΟΣ: "... Δεν είμαστε καλά, δεν πάμε καλά..."

ΦΙΛΟΣ 2: "Δηλαδή;"

ΘΟΔΩΡΟΣ: "Τι δηλαδή; Βρε είμαστε ασεβείς, βρε... Ξεχάσαμε την ψωμόλυσσα που μας έδερνε στην Κατοχή; Ξεχάσαμε το κουκουτσάλευρο και το σκουπιδόψωμο που ήταν κίτρινο; Ορίστε. Της κυράς δεν της αρέσουν τα παιδάκια γιατί είναι σκληρά και της κόρης μου της κακοφανήκαν τα σαφρίδια... Και έχεις και τον Φλοξ να μην τρώει το ψωμί - που το στερηθήκαμε εμείς οι άνθρωποι τόσα χρόνια. [ο Φλοξ διαμαρτύρεται]. Βρε ουστ. Κοπρόσκυλο. Άσε τώρα και το άλλο..."

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ: "Το ποιο;"

ΘΟΔΩΡΟΣ: "Που κουμπουριαζόμαστε και σφαζόμαστε μεταξύ μας. Έφυγε ο ένας ο βραχνάς από πάνω μας και εμείς πάμε σώνει και καλά να βάλουμε καινούργιον. Αλλά το νου σας βρε... Το νου σας βρε γιατί ο Θεός τιμωρεί τους ασεβείς. Φωτιά θα ρίξει να μας κάψει, στη μέση θα ανοίξει τη γη να μας καταπιεί. Τον Χίτλερ βρε, τον Χίτλερ να τον αναστήσει, να μας τον ξαναστείλει - για να δούμε τι είχαμε και τι χάσαμε. Μάλιστα, μάλιστα ναι."



*** 



Ήταν ένα γραπτό απόσπασμα από την ταινία του Αλέκου Σακελλάριου "Οι Γερμανοί Ξανάρχονται". Παραγωγής, 1948 - και ενώ ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος βρισκόταν στο αποκορύφωμά του. Τι νόημα και ποια αξία να έχουν, άραγε, τα λόγια αυτά για εμάς σήμερα - στην εποχή μας;




8 σχόλια:

  1. Για το ερώτημα στο τέλος:προφανώς καμία αξία.Γιατί αν είχαν δε θα είχε αναστηθεί ο ναζισμός.
    Και μη πει κανείς για την "σκύλα που είναι σε οργασμό" γιατί αυτό το στάδιο το έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ.Το μόνο που μας μένει είναι η αντεπίθεση.Και δεν εννοώ ξύλο,εννοώ κοινωνική απομόνωση.Έχεις έναν θείο που στηρίζει τα χρυσαύγουλα?του μιλάς και αν συνεχίζει τότε ας φάει μπλοκ,ανεπιθύμητος,πες του να σκάσει,τσακωθείτε αν χρειαστεί και κόψτου την καλημέρα.Ξεδιάντροπα,απόλυτα και με τσαμπουκά.
    Στο τέλος πάντα θα νικάμε,μην φοβάστε τίποτα.
    *Στάλα εδώ :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Στηρίζω την άποψή σου, Στάλα! Όπως και το γεγονός πως επέλεξες να σχολιάσεις εδώ, στο blog. ;) Τους χαιρετισμούς μου!

      Διαγραφή
  2. Η πρώτη σκέψη για το νόημα και την αξία των λόγων της εποχής είναι πως, πρόκειται για ξέπλυμα -μέσω των "νοικοκυραίων"- της δράσης των δοσίλογων,των γερμανοτσολιάδων,των ταγμασφΑΛΗΤΩΝ και των λαδέμπορων,σε σχέση με τους αντιστασιακούς.ΔΕΝ είναι όλοι ίδιοι!Αν κάνουμε την αντιστοίχηση στις μέρες μας θα βρούμε την "θεωρία των δύο άκρων"...Επίσης ιδιαίτερα σημαντική είναι η άποψη πως πρέπει να υπάρχει ο "μπαμπούλας" για να ενωθούμε και να "κάτσουμε ήσυχα" να περιμένουμε να φύγει... Για να υπάρξει ενότητα πρέπει να υπάρχει κοινός εχθρός. Κάποιοι στις μέρες μας βλέπουμε κοινό εχθρό και προσπαθούμε να είμαστε ενωμένοι εναντίον του...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Όπως καταλαβαίνεις, Σάκη, ανοίγει διάφορα θέματα για συζήτηση και επέκταση του προβληματισμού το σχόλιό σου. Θα περιοριστώ να σου στείλω την καλησπέρα μου - και οι αναγνώστες ας σκεφτούν...

      Διαγραφή
  3. Συμφωνώ με Στάλα και (ιδιαίτερα) με Σάκη Χρυσόγελο και τον κοινό εχθρό. Είχα πάντα ενστάσεις για το συγκεκριμένο έργο και το ίδιο το νόημα των ( χιουμοριστικών, με έξυπνο πνεύμα, δεν αντιλέγω) γραπτών του γενικότερα. Ενώ είναι πολύ δημοφιλής σαν εκπρόσωπος του νεοελληνικού θεάτρου και ανεβαίνει συχνότατα από σχολικές ομάδες, δεν τον έχω επιλέξει ποτέ. Όπως λες Κούνελε, είναι μεγάλη η συζήτηση, αγγίζει θέματα σοβαρότατα που κανείς κρίνει από τη σκοπιά της γενικότερης ιδεολογίας του. Που ακόμη και "απολίτικη", δεν παύει να είναι πάντοτε και αναπόφευκτα πολιτική. ( Λίλη εδώ, το σύστημα με βγάζει αγνώστου πατρός!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νομίζω πως παρέχεται η επιλογή να γράψει ο χρήστης ένα όνομα, σε ξεχωριστό πλαίσιο, πέραν του σχολίου. Αλλιώς τον εμφανίζει ως "unknown". Την καλησπέρα μου, Λίλη - ναι, το θέμα σαφώς εμπλέκει τις ιδιαίτερες πολιτικές τοποθετήσεις του καθένα, και ως τέτοιο, είναι μάλλον ανεξάντλητο.

      Διαγραφή
  4. Ίσες αποστάσεις κράταγε η ταινία και το σενάριο της εποχής. Ίσες αποστάσεις απαράδεκτες και ιστορικά και ηθικά. Δεν μπορείς να εξισώνεις το μοναρχοφασιστικό κράτος των δοσίλογων με ολάκερη την κοινωνία απέναντί του. Δεν είναι ισότιμες οι αντικρούσεις.
    Την καλησπέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νομίζω πως η οπτική περί "ίσων αποστάσεων" συνιστά κι αυτή μια ερμηνεία. Ο ίδιος ανέβασα με άλλο σκοπό το απόσπασμα, πάντως. Όχι για να μιλήσω για πολιτικές κατευθύνσεις, δεξιά και αριστερά - αλλά για κάτι διαφορετικό. Ανταποδίδω την καλησπέρα.

      Διαγραφή